دولت سیزدهم با سکانداری ابراهیم رئیسی در آستانه بیست و چهارمین ماه فعالیت خود، در راه تحقق برنامههایش، به ویژه گشایش اقتصادی، با بنبست مواجه شده است. از طرفی آمارهای رئیس جمهور با عملکرد رئیس جمهور، تناقضی آشکار دارند. در نگاه آمارهای دولت، ایران جای دیگریست؛ جایی که در آن سالی یک میلیون شغل ایجاد میشود و یک میلیون مسکن، مردم را صاحبخانه میکند. جایی که رکورد ۴۰ سالهاش، با صادرات ۵۰ میلیارد دلاری میشکند و روزنامههای دولت هم آن را تیتر میکنند. جایی که سیاستهای خارجی به ثمر مینشیند و ارتباطات ایران با زیرساختهای آسیا از طریق پیمانهای شانگهای و اوراسیا، برقرار میشود. جایی که حجم تجارت خارجی آن، پس از ظهور رئیس جمهور ناجیِ ملت، ۴۸ درصد افزایش مییابد. جایی که صادر کننده واکسن کرونا به دنیاست. جایی که رئیس دولت، آن را با تورم ۵۹ درصدی تحویل میگیرد و نرخ تورم را در کمتر از یک سال به ۴۶ درصد میرساند!
احتمالا رئیسی با اعتماد به نفسی تاثیر گرفته از همین آمارها، به دستاوردهای دولت خود در همه زمینهها اصرار میورزد و تصور میکند، این تناقض آمار و اعمال، که خیلی زود بیاساسی آن آشکار میشود، میتواند به مردم امید تزریق کند. حال آش آنقدر شده که مجلس انقلابی هم از آمارخوانیهای بیاساس رئیس دولت، صدایش درآمده است. چنانچه، موسوی لارگانی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، به رئیس جمهور توصیه میکند که مشکلات اقتصادی را با نگاهی دوباره ببیند، هر آماری را باور نکند و آنها را راستیآزمایی کند.
در حالی که آمارهای بزرگ دولت در تقابل با سفرههای کوچک مردم قرار گرفته، مرور این تناقضها خالی از لطف نیست.
نافرمانی نرخ تورم از آمار رئیسی
به گزارش فراز، در شهریور سال ۱۴۰۱، رییسی در یک نشست مطبوعاتی اعلام کرده بود که تورم در یک سال اول دولت او ۲۰ درصد کاهش پیدا کرده است. او گفته بود که تورم فعلی ۴۰.۵ درصد است؛ یعنی اگر بخواهیم شهریور ۱۴۰۰ را با شهریور امسال مقایسه کنیم که آن وقت قریب به ۶۰ درصد بود؛ الان ۴۰.۵ درصد است.
اما مرکز آمار ایران روایتی متفاوت از ابراهیم رئیسی درباره نرخ تورم شهریور ۱۴۰۰ داشت؛ بر این اساس که تورم نقطهای شهریور ۱۴۰۰ توسط مرکز آمار ۴۳/۷ اعلام شده بود. یعنی ۱۷ درصد کمتر از چیزی که ابراهیم رئیسی و دولت او ادعای آن را داشتند. اما درباره نرخ تورم شهریور سال ۱۴۰۰ و پس از آن یک نکته دیگر هم وجود دارد. بانک مرکزی تورم نقطهای آن زمان را ۵۹/۳ اعلام کرده است. یعنی تقریبا نزدیک به آنچه که ابراهیم رئیسی مدعی شد. اما وقتی کار به دوران ریاست جمهوری خود ابراهیم رئیسی میرسد اوضاع تغییر میکند. بانک مرکزی تورم مرداد سال گذشته را ۴۰/۱ درصد و مرکز آمار ۵۲/۲ درصد اعلام کرده است. بدین ترتیب بانک مرکزی تورم را در دولت قبل ۱۹ درصد بالاتر از مرکز آمار و تورم دولت رئیسی را ۱۹ درصد کمتر از مرکز آمار، برآورد کرده است.
دولت صادقالوعده و دستاوردسازیهای فیک
«ما توانستهایم از ابتدای دولت سیزدهم بیش از ۵۰ میلیارد دلار صادرات داشته باشیم که یک رکورد ۴۰ ساله است و این موضوع اراده دولت در صادرات را نشان میدهد»؛ این ادعای اخیر رئیس جمهور در آیین گشایش پنجمین نمایشگاه توانمندیهای صادراتی ایران، که بلافاصله در تیتر یک روزنامه دولت نیز جا گرفت، واکنشهایی را نیز در پی داشت.
یک روز پس از این اظهارات، محمدرضا مودودی، سرپرست اسبق سازمان توسعه تجارت در گفتگویی اعلام کرد صادرات ایران ۱۰ سال است که در عدد ۵۰ میلیارد دلار متوقف شده و برای افزایش این عدد باید کاری کرد.
رئیس جمهور در این نشست، طبق معمول دوباره تعداد آمار را روخوانی کرد و حتی به دلایل و چگونگی این بالا رفتن بهای صادرات طی ریاستش بر دولت، سخن نگفت. از طرف دیگر، آمارهای گمرک حکایت از آن دارد که، وزن صادرات غیرنفتی ایران در سال ۱۴۰۱ کمتر از چهار سال گذشته، منهای سال ۹۹ بود. طبق دادههای آماری، حدود قیمت کالاهای صادر شده نزدیک به ۴۰ درصد بیشتر از سال ۱۳۹۸ و حدود ۲۵ درصد بیشتر از متوسط قیمتهای سالهای ۹۵ و ۹۶ است. به این ترتیب، حجم صادرات نهتنها افزایش پیدا نکرده بلکه حتی به میزان سال ۹۸ هم نرسیده است.
از دید رییسی، مردم سرِ «کار» هستند!
یک میلیون شغل در سال، وعده مردمپسند و دهانپرکنی در روزهای انتخابات بود. هرچند، عبدالملکی، وزیر سابق تعاون در کابینه رئیسی، که رویای گرانِ ایجاد آن در سال را داشت، کمتر از یک سال از زمان آغاز به کار دولت، استعفا داد.
همان روزها، عبدالناصر همتی، رئیس کل اسبق بانک مرکزی با استناد به گزارش مرکز آمار در توییتی نوشته بود که به جای ایجاد یک میلیون شغل وعده داده شده برای یکسال، صرفا ۲۶ درصد آن تحقق یافته است، یعنی ۲۶۳ هزار نفر به جمعیت شاغل اضافه شده است که کمتر از افراد جویای کار جدید است.
با این حال، رئیس جمهور در بهمن سال گذشته با بیان اینکه از وعده خود به مردم برای ایجاد اشتغال عقب نیستیم گفت: «وعده ایجاد سالانه یک میلیون شغل محقق شده است». پیش از آن، وزیر کار مدعی شده بود که «وعده دادهشده در رابطه با یک میلیون فرصت شغلی تحقق یافته و از یک میلیون فرصت شغلی در سال عبور کردیم.»
آخرین گزارش مرکز آمار ایران از میزان اشتغال و بیکاری در کشور، بیانگر آن است که در همان بازه زمانی مد نظر رئیس جمهور، اشتغال خالص در ایران فقط ۲۶۲ هزار نفر بوده است. یعنی حدود تنها یک چهارم ادعای رئیس جمهور. طبق گزارش فراز در فروردین سال جاری، خالص اشتغالزایی با احتساب میزان بیکاری در زمستان گذشته به ۲۶۲ هزار و ۷۱۶ اشتغال و نه یک میلیون شغل رسیده است. در واقع در مقابل یک میلیون اشتغال زایی، کمتر از ۷۴۰ هزار نفر نیز بیکار شدهاند. به عبارتی دیگر در مقابل یک میلیون اشتغال، ۷۴۰ هزار شغل نابود شده است. آمارهای متناقض رئیس جمهور با مرکز آمار کشور درحالی است که او در جلسه هیات دولت در ۵ مرداد سال ۱۴۰۱، دستور داده بود که همه دستگاهها باید فقط به آمار «مرکز آمار» استناد کنند!
چهار میلیون مسکن، رویایی در دوردست!
برمبنای یکی از پرحاشیهترین وعدههای انتخاباتی ابراهیم رئیسی در رابطه با ساخت ۱ میلیون مسکن درسال، امروز و در حالی که رئیسی در آستانه سال دوم ریاست خود بر دولت است، با چالشهای جدی مواجه شده است. همین چند روز پیش، مجری برنامه «تا ثریا» که از شبکه یک سیما پخش میشود، به وعده ساخت ۴ میلیون مسکن رئیسی کنایه زد و گفت: «توقع مردم این است تا الان یک و نیم میلیون مسکن ساخته شده باشد اما هنوز حتی ۱۶۰ هزار واحد نیمه کاره مانده از دولت های قبل تکمیل نشده است».
رئیسی پیشتر در دانشگاه تهران گفت که «نیاز به ساخت یک میلیون مسکن در سال فقط وعده دولت نیست، بلکه نیاز حتمی کشور است و حتما دولت سیزدهم دولت صادقالوعدی خواهد» با این حال، اعضای کابینه خود او آمار دیگری ارائه میکنند. مهرداد بذرباش، وزیر راه و شهرسازی در جلسه دفاع از خود در مجلس، به رئیس جمهور با کنایه گفته بود: «برای ساخت ۴ میلیون مسکن نزدیک به دو برابر بودجه سالانه منابع لازم داریم».
همچنین محمود محمود زاده، معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی هزینه ساخت ۴ میلیون مسکن در طول ۴ سال را ۳۲۰۰ هزار میلیارد تومان اعلام کرده بود؛ این یعنی سالانه ۸۰ درصد نقدینگی کشور باید صرف تحقق این امر شود.
مرحوم رستم قاسمی، وزیر پیشین راه و شهرسازی نیز در زمان حیات مدعی شده بود که تا پایان دولت سیزدهم ۲ میلیون مسکن به بهرهبرداری خواهد رسید. بماند که با توجه به بافت رسانهای دولت، اگر ادعای رئیسی حتی چند درصد هم به انجام میرسید، شاهد دهها گزارش از این حماسه در رسانه ملی بودیم!
تجارت خارجی و تناقضی آشکار
«حجم تجارت خارجی کشور ۴۸ درصد افزایش یافته است»، این ادعای دیگر رئیس جمهور است که در جمع دانشجویان کشور در آذر سال گذشته مطرح کرد. حال آنکه کارنامه تجارت خارجی ایران در همان بازه زمانی، نشان از تراز منفی یک میلیارد و ۳۹ میلیون دلاری این تجارت داشت. امسال نیز، تراز تجاری کشور به منفی ۶ میلیارد و ۴۸۹ میلیون دلار رسیده است.
متاسفانه، مسئولان و مدیران، برای توجیه و حتی بزرگنمایی عملکرد خود، با ارائه آمارهای دور از واقعیت، در حال بیاعتبار ساختن جایگاه رئیس جمهور هستند. او که رویاهای گران دارد اما دریغ که با رویا داشتن، نمیتوان مسیر توسعه کشور را هموار، کسری بودجه را جبران، ناترازی بانکها را حل و تورم بالا را کنترل کرد. در یک کلام، با رویای گران نمیتوان امیدِ ارزان به مردم فروخت...
ویدیو:
سرنوشت دختر علوم تحقیقات
در دارالخلافه با بهزاد یعقوبی
مرز حریم خصوصی و عرصه عمومی کجاست؟